Hopeloos
Op 1 dag naar het Verzetsmuseum, het Holocaustmuseum en de Hollandse
Schouwburg. Hartkloppingen kreeg ik ervan. Het eerste museum gaf nog de meeste
hoop, ondanks de vreselijke verhalen. Er was dus verzet. Heel moedig verzet zelfs.
Meestal door ‘gewone’ mensen die hun hart en geweten niet het zwijgen op konden
leggen. Velen stierven zelf, vaak na verraad door andere mensen die wel hun
geweten en hart konden laten zwijgen. Het leven van een joodse inwoner van
Nederland was 7,50 waard. Dat kreeg je als jodenjager voor elk leven dat je
verraadde. Er was verzet in Nederland, al barstte het pas echt los in 1943,
toen het voor veel joodse mensen al te laat was. Dat kwam omdat vanaf 1943 nazi-Duitsland
mensen tekort kwam voor van alles, en dus moesten de Nederlandse jongens en
mannen eraan geloven. Arbeitseinsatz. Dat hield in dat jonge Nederlandse mannen
verplicht werden ingezet in de oorlogseconomie van nazi-Duitsland. Pas toen
verenigde het verzet zich landelijk tot een georganiseerd geheel. Maar goed, er
was verzet en ieder die het overleefde, onderduiker of verzetsheld, was een lichtpuntje
en een zucht van opluchting.
Dan om de hoek naar het Holocaust museum. Hartkloppingen
kreeg ik er, al ken ik de geschiedenis van dichtbij. Koud was het er ook. Lag
dat aan mij of aan het museum? Misschien moet het wel koud zijn op zo’n plek.
Als laatste staken we de weg over naar de Hollandse
Schouwburg. De deportatieplek waar joodse mensen werden verzameld. Er draaide
een film, die eindigde met de bevrijding en met de boodschap: ‘Na de oorlog
werden de Verenigde Naties opgericht en de ‘Universele verklaring van de
rechten van de mens’ werd vastgelegd. Opdat zo een verschrikking nooit weer zou
gebeuren … Oh … Het zou een moment van
opluchting moeten geven, maar helaas. Nooit weer is ingehaald door de werkelijkheid.
In meer Europese landen dan me lief is, plus Amerika en
Israël, komen teveel hele akelige mannetjes aan de macht, zijn al aan de macht,
of doen een gooi naar de macht. Een deel van de bevolkingen steunt hen, een
deel is stil, een deel komt in verzet. Die mannetjes doen alles voor de macht.
Mensen die hen onwelgevallig zijn ontmenselijken, de mond snoeren, in discredit
brengen, gevangen zetten, deporteren of vermoorden. Ze verheerlijken elkaar en
zijn dronken van hun eigen ego en macht. Fascisme is de term. Waar kennen we
die van.
‘Is er nog sprake van recht, als dat recht extreem
onrechtvaardig is? …. ‘De onrechtvaardige inhoud ervan was in strijd met de
Nederlandse grondrechten’ ... ‘Genocide, het streven om een volk of een etnische
groep te vernietigen’. Dingen die ik las in het holocaustmuseum. Op dit moment,
in deze tijd, worden door de 2e Kamer wetten aangenomen die tegen de
grondwet indruisen.
Het is niet dat we geen wake-up call hebben gehad. Dertig
jaar geleden, Srebrenica. Er werden 8000 mannen en jongens vermoord omdat ze
moslim waren. De gruweldaad kreeg de naam genocide. Op 11 juli wordt dit
herdacht. In Gaza zijn ondertussen zo’n 20.000 Palestijnse kinderen vermoord.
Alleen al kinderen. Hoe noemen we dat dan? Zelfverdediging?
Het waren gedachten die op en af gingen terwijl ik naar de
verschrikkingen keek in de musea. Dezelfde dag las ik dat Israël de Palestijnen
in Gaza in een groot kamp wil concentreren. Geschikt voor 600.000 mensen. Ze
mogen erin maar niet meer eruit. Gaza telt twee miljoen mensen. Waar blijft de
rest? Ik was erg misselijk die dag.
Ik besef dat dit een deprimerend blog is over een
deprimerende ochtend. Vooral door het besef dat we het laten gebeuren. Dat
belooft niet veel goeds voor de toekomst. Netanyahu en zijn ultra-rechtse
maatjes hun gang laten gaan, tegen alle verdragen en wetten in, levert namelijk
een gevaarlijk precedent op. Want waarom zou een Poetin, een Trump en een Xi
zich dan nog druk maken? Gifgas gebruiken? Waarom niet. Mensen deporteren?
Waarom niet. Landjepik? Waarom niet. Gooi al die wetten en verdragen maar
gewoon in de prullenbak, bedacht ik aan het einde van de museumtour. De mens heeft
eventjes net gedaan alsof hij beschaafd kon zijn, maar we hebben gefaald. We
zullen nieuwe verzetshelden hard nodig hebben.