Nooit weer … toch … ?

1943, een bovenwoning in Amsterdam. De gevreesde bonk op de deur. Julia Zetter-Querido heeft haar broer Maurits op bezoek en hij ziet hoe doodsbang ze is. Julia had niet willen onderduiken omdat ze een kleinkind heeft waarvan ze niet wil scheiden. Ze had erop gegokt dat een oude vrouw zoals zij (65) wel met rust gelaten zou worden. Wat moesten de nazi’s nou met haar … Niets, zo bleek. Maar anders dan ze had gedacht. De tengere oma werd eerst in een vrachtwagen gejaagd, om daarna in een veewagen richting Auschwitz te gaan, rechtstreeks naar de gaskamer. Nee, de nazi kon niets met haar.

Julia was mijn overgrootmoeder en ik ken haar en haar verhaal, doordat haar jongere broer Maurits diverse kampen overleefde en ik zijn jongste dochter, mijn achter-achternicht nog heb gekend. Zij bereikte een respectabele leeftijd en vertelde over mijn overgrootmoeder, die haar lievelingstante was omdat ze zo lief en zacht van karakter was. Nee, daar kon de nazi niets mee.

Het kleinkind waar Julia zo aan was gehecht was mijn moeder, die de oorlog overleefde. Ze overleefde, met haar joodse moeder en haar vader die in het verzet zat de oorlog inclusief de hongerwinter. Net zoals haar jongere broer en zusje. Het zusje dat bijna stierf die winter, maar bleef leven en nu diep geraakt is door de hongerende en stervende kinderen in Gaza. Zij was zo een kind. Een kind uit een gezin dat niets betekende voor de bezettende macht. Beschouwd werd als ongedierte dat je moest ‘ausradieren’. (uitroeien, wegvagen). Iets dat door extreem rechts in de Israëlische regering gewoon wordt gezegd over de Palestijnse bevolking. Een frontale botsing in mijn hoofd.

Dat ikzelf besta en mag leven is dus helemaal niet vanzelfsprekend. Hele gezinnen werden, net als nu in Gaza, weggevaagd, inclusief de mensen die om hen konden rouwen. Regelmatig krijg ik het koud bij de woorden en beelden die ik hoor en zie en waarvan mijn voorouders ook slachtoffer waren. Wat zij hoorden, zagen en uiteindelijk overkwam. Op 4 mei herdenk ik ook hen.

Via de media komen de doodsbange, wanhopige, zieke, gewonde, stervende kinderen dagelijks mijn woonkamer binnen. Gazaanse kinderen. Ik ben er kotsmisselijk van dat de nazaten van een vervolgd volk zich lenen voor een ‘verdediging’ die allang niet meer in proportie is, en vooral is bedoeld om Netanyahu in het zadel te houden. Het is Israël en het joodse volk onwaardig.

Iedere rode lijn zou allang overschreden zijn als hij er was, zowel in menselijk als in justitieel opzicht. De schendingen van het oorlogsrecht stapelen zich op. Minstens 20.000 (!) dode kinderen. Er wordt echter geen enkele rode lijn getrokken. De wereld kijkt (alweer) toe.

Ondertussen verkondigen sommige van onze politici dat antisemitisme nu eenmaal in het DNA zit van immigranten die uit bepaalde (lees islamitische) landen komen. Uh, het was wel de Marokkaanse koning die tegen de nazi’s zei: ‘Wij hebben hier geen joden. Alleen Marokkaanse burgers. Terwijl de Nederlandse overheid haar joodse inwoners voor een groot deel gewoon uitleverde. Moet ik op 4 mei gaan kijken en luisteren naar politici die ons eigen DNA en geschiedenis  gelijk even witwassen terwijl ze toekijken bij de huidige geschiedenis in wording? Een gotspe.

Terwijl ik dit schrijf is het voedsel in Gaza op… Op 4 mei herdenken we. Terecht. Maar ‘opdat we nooit vergeten’? ‘Nooit weer’? Nooit weer hoort voor iedereen te gelden. Als mijn vermoorde overgrootmoeder een graf zou hebben gehad, zou ze zich erin omdraaien.

 

Geen lintje voor mevrouw Faber

Jezelf belangeloos inzetten voor Nederland, vaak jaren en jaren lang. Ook bij vluchtelingen. Uit de goedheid van je hart. Collega’s of anderen willen je daarvoor een blijk van waardering geven. En dan niet een bos bloemen, maar iets waarvan ze denken dat je daar echt ontzettend blij van wordt. Een echt eerbetoon. Ze vragen een lintje voor je aan. De aanvraag  doorloopt de lange weg van controle en goedkeuring en niets staat de grote verassing meer in de weg. Je zult de woorden gaan horen: Het heeft zijne Majesteit de Koning behaagd … Of wacht… Daar staat minister Faber. Omdat zij allergisch is voor vluchtelingen vindt ze het niet nodig dat jij dit eerbetoon krijgt. Of het de Koning nou behaagt of niet. Er gaat een streep door jouw goedkeuring. Je bent af geserveerd.

De verontwaardiging in (politiek) Nederland was groot, maar had van mij groter mogen zijn. Nu premier Schoof en de minister van binnenlandse zaken hun krabbel gaan zetten, gaan de lintjes toch uitgereikt worden. Opgelost dus … of is dat zo?

Ik vind van niet. We hebben in dit land dus een minister die, toegejuicht door haar partijleider Wilders, lintjes weigert aan mensen die een enorme bijdrage leveren aan de integratie van andere mensen, namelijk nieuwe Nederlanders. Een integratie die ons kabinet toch o zo belangrijk vindt. Mevrouw Faber echter vindt dat duidelijk niet. Zij wil minder vluchtelingen en als je dan hulp biedt aan mensen die hier al zijn, vaak al een status hebben, dus erkend zijn als vluchteling, dan ben je fout. Je helpt de verkeerde mensen. Het maakt haar niet uit dat er een heleboel talent schuilgaat in AZC’s, het maakt haar niet uit dat deze mensen een positieve bijdrage gaan leveren aan Nederland, al was het maar omdat ze belasting gaan betalen zodra ze werk hebben. En dat krijgen ze makkelijker als ze goed Nederlands spreken. Het maakt niet uit dat deze mensen ook mensen zijn. Het zijn de verkeerde mensen. En omdat jij ze helpt, ben jij verkeerd bezig en daar krijg je geen lintje voor.

Waar doet dit me nou toch aan denken…

Op 4 mei staan veel Nederlanders te gedenken, voorgegaan door allerlei prominenten en nog vindbare overlevenden van WO2, waaronder Joodse mensen. Opdat wij niet vergeten ... Nooit weer … En natuurlijk verdienen de gevallenen, de vermoorden, de helden en de slachtoffers herdenking. Daar doe ik niets aan af. Maar nooit weer? Het mechanisme achter de reden van 4 mei is springlevend. Mensen als verkeerde mensen wegzetten. Niet eens als mensen. Ze zijn een probleem. En als jij die mensen helpt, ze erkent als mens, dan ben jij ook een probleem. Nooit weer geldt niet alleen voor de Joodse gemeenschap. Dit geldt voor alle mensen. Want we zijn allemaal mensen. Het is weerzinwekkend dat er ook mensen zijn, in onze eigen regering, die het aloude mechanisme van ontmenselijking toepassen door hun woorden en daden. Die een lintje inzetten als politiek wapen, die jou dus slachtoffer maken van hun ideologie Waar dat toe kan leiden zie je al in andere ooit beschaafde landen. In Nederland ligt hier de kiem voor een nieuw 4 mei. Nooit weer? De geest is al lang uit de fles.