Plastic staat momenteel behoorlijk in de belangstelling. Het is dan ook een gigantisch, reusachtig, afgrijselijk probleem. Plastic ligt niet alleen overal het landschap te vervuilen, het zit serieus overal. Tot in de magen van walvissen, maar ook in die van kamelen in de Sahara. Plastic als moordenaar van het milieu en van allerlei dieren op plaatsen waarvan je niet verwacht dat daar plastic te vinden is. Plaatsen waar we nog niet eens precies van weten wat voor dieren daar allemaal leven, zoals in de diepzee. Tegen de tijd dat deze dieren dood aanspoelen ergens met plastic in hun maag kunnen we ze bijschrijven op de lijst nog niet ontdekte maar wel al uitgestorven diersoorten. Dankzij ons.
Nu wil ik niet met mijn vingertje omhoog de heilige uithangen, maar ik begin me aardig schuldig te voelen als ik mijn lievelingsyoghurtje eet. Die zit namelijk, jawel, in een plastic beker. Vroeger nog in een glazen pot. Wie geen geld heeft voor de duurdere eco-winkels zou haast verhongeren als je uit principe geen spullen uit plastic zou eten. Uiteraard wordt plastic ingezameld, er zijn best veel mensen die afval rapen en ook mensen die actie voeren zoals de Plastic Soup Foundation, of dichter bij huis Ocean Soup een project dat op 20 en 21 januari a.s. een plastic huis op het 18 Septemberplein in Eindhoven neerzet. Van afval uiteraard. De schattingen zijn dat in 2050 meer plastic in zee zwemt dan vis. Overigens niet als het aan Boyan Slat ligt, de 22-jarige Nederlander die Ocean Cleanup bedacht. Een systeem om plastic op te ruimen, aan land te brengen en te recyclen.
Dat recyclen blijkt ook nog niet zo makkelijk. China heeft genoeg van ons afval en doet het niet meer. Het land produceert inmiddels zelf genoeg afval. Of we daar erg blij van moeten worden weet ik ook niet, maar in ieder geval blijven we nu met onze eigen zooi zitten. Omdat al dat plastic niet hetzelfde plastic is, is recyclen nog geen sinecure. We moeten dus toe naar één soort. Prima idee. Ik werd al blij. Helaas gaat het onderzoeken en voorbereiden hiervan zeker tot 2030 duren. Dat is nog 12 jaar! Kijk, dat is het moment dat ik dan bijna uit mijn vel spring. Mag het allemaal een beetje meer urgentie krijgen!! Waarom niet gewoon stoppen met nieuw plastic produceren!
Het is niet alleen het plastic. Naast dit probleem is ook de insectenpopulatie met zo een 75% afgenomen. In beschermde gebieden nog wel. De vogelstand is dramatisch afgenomen. Lijkt mij ook logisch, gezien vogels toch ook insecten eten. Een heel belangrijk insect, de bij, valt met bosje om. De reacties variëren van in actie komen, petities, hopen op het paradijs, het droevig delen van berichten, tot complete ontkenning. Bij deze huldig ik iedereen die op wat voor manier dan ook tegengas geeft aan de ontluistering van de aarde die gaande is.
Mijn enorme frustratie zit in het feit dat alles zo lang duurt. We weten het al zo lang, het gaat mis als de mensheid zo doorgaat. Maar we gaan door. Geldstromen, economie, belangen, er gaat van alles vóór het stevig optreden om onze aardkloot te redden. Stel je zit in een hoge snelheidstrein, lekker geïnstalleerd met heel je hebben en houden. Je weet dat die trein aan het eind van de rit met volle snelheid op een hele dikke muur gaat botsen, blijf je dan ook rustig zitten? Of met een ongemakkelijk gevoel, maar ach het zal wel meevallen want opstaan is zo lastig? Nee toch. Volgens mij weet je niet hoe snel je aan de noodrem moet trekken en uit die trein moet springen. Zonder alles wat je meedroeg.
Zie de klimaat- en milieuproblematiek maar als die trein. Trek aan de noodrem en red de aarde. De aarde is één groot systeem en wat op de ene plek gebeurt heeft gevolgen voor een andere plek. Een lastig iets om je voor te kunnen stellen dus wellicht dat daarom de urgentie niet hoog genoeg ligt om rigoureus maatregelen te nemen. De slogan moet daarom misschien worden 'Red jezelf'. Klinkt lekker eigentijds en wie weet redden we dan per ongeluk ook de wereld.
Waar ligt Utopia? Dat leek me een leuke vraag om 2018 mee te beginnen. Utopia ligt natuurlijk nergens, zullen velen zeggen. Daarom heet het Utopia. Een utopie dus en dat is een literaire en filosofische term die men kan omschrijven als onmogelijke werkelijkheid, een ideale wereld die echter niet bereikt kan worden. Eigenwijs als ik ben vraag ik me dan af; Waarom niet?
De korte verklaring is dan; Omdat mensen nou eenmaal mensen zijn en die kunnen nou eenmaal niet met zijn allen door één deur. Hoe breed die deur ook is. Vergeet Utopia dus maar. Eigenwijs als ik ben denk ik: Nee! Dan moeten de mensen maar veranderen en de muren afbreken. Dan heb je ook geen deur meer nodig waar je niet samen doorheen kan. En er zijn heel veel mensen die wel veranderen, of al anders waren. De idealisten, de wereldverbeteraars. De Utopianen. Of zoiets.
Kijkend naar de wereld lijkt Utopia inderdaad nogal een vergezocht begrip. Maar toch... Wat als..... Wat als al het geld dat nu naar oorlogen gaat en wapenwedloop, gestopt zou worden in het planten van bomen, het zuiveren van allerlei vervuilingen, het vruchtbaar maken van woestijnen die zich nu juist uitbreiden. In het bevorderen dus van omstandigheden die ervoor zorgen dat oorlogvoering en vluchten voor die oorlogen of honger en droogte niet meer hoeft.
Wat als mensen van jongs af aan wordt geleerd respect te hebben voor elkaars overtuigingen, geaardheid en afkomst. Wat als we de angst voor elkaar konden omzetten in belangstelling en open staan voor nieuwe ervaringen. Als onze zielen de zielen van anderen zouden begroeten, ongeacht hoe de buitenkant er uitziet. Wat als vele 'ikken' weer wij worden en we gezamenlijk kijken hoe iedereen baat kan hebben van onze verworvenheden.
Wat als geld geen doel meer zou zijn maar een middel om voor alle mensen goede leefomstandigheden te bewerkstelligen. Wat als bij het nemen van beslissingen door leiders altijd eerst werd afgewogen; Is dit goed voor de aarde en is dit goed voor de mensen. Zo niet, niet doen.
Natuurlijk ben ik raar en kan het helemaal niet. We zitten in de trein en natuurlijk heeft juist deze trein geen vertraging. Met een rotgang dendert hij door richting eindstation. Ons eindstation. Dat er niet massaal wordt uitgestapt is eigenlijk net zo raar als verlangen naar Utopia. Niemand wil toch dat zijn kinderen, klein- en achterkleinkinderen in een klimaatveranderde, vervuilde wereld moeten leven waar ze te maken krijgen met de gevolgen? Waar ze moeten vechten om te overleven. Iedereen wil toch juist dat zijn nazaten het goed, zo niet beter hebben dan hij of zij?
Ik denk dat ik weet waar Utopia ligt. Het ligt in de harten van heel veel mensen. Het moet alleen nog de wereld in geholpen worden. Ik ben eigenwijs. Ik denk dat het kan.
